Đề thi giữa học kì 1 môn Vật lý Lớp 7 - Năm học 2021-2022 - Trường THCS Điện Biên (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi giữa học kì 1 môn Vật lý Lớp 7 - Năm học 2021-2022 - Trường THCS Điện Biên (Có đáp án)

1. Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai TRƯỜNG THCS ĐIỆN BIÊN ĐỀ THI GIỮA HK1 NĂM HỌC: 2021-2022 MÔN: VẬT LÝ 7 Thời gian: 45 phút (không kể thời gian giao đề) 1. ĐỀ SỐ 1 I. PHẦN TRẮC NGHIỆM: Khoanh tròn chữ cái đứng trước câu trả lời đúng nhất trong các câu sau: Câu 1. Hiện tượng nào dưới đây không phải là hiện tượng phản xạ ánh sáng? A. Quan sát thấy con cá trong bể nước to hơn so với quan sát ở ngoài không khí. B. Dùng đèn pin chiếu một chùm sáng lên một gương phẳng đặt trên bàn, ta thu được một vết sáng trên tường. C. Quan sát thấy ảnh của mình trong gương phẳng. D. Nhìn xuống mặt nước thấy cây cối ở bờ ao bị mọc ngược so với cây cối trên bờ. Câu 2. Hiện tượng nhật thực xảy ra khi: A. Trái đất ở giữa mặt trăng và mặt trời. B. Mặt trời ở giữa mặt trăng và trái đất. C. Mặt Trăng ở giữa Trái Đất và Mặt Trời. D. Ngày nào cũng xảy ra. Câu 3. Chọn từ, cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống: Chùm sáng song song gồm các tia sáng . trên đường truyền của chúng A. không hướng vào nhau B. cắt nhau C. không giao nhau D. rời xa nhau ra Câu 4. Trường hợp nào dưới đây không thể coi là một gương phẳng? A. Mặt kính trên bàn gỗ B. Mặt nước trong phẳng lặng C. Màn hình phẳng ti vi D. Tấm lịch treo tường Câu 5. Tia sáng tới gương phẳng hợp với tia phản xạ một góc 600 . Hỏi góc tới có giá trị bao nhiêu? A. 900 B. 600 C. 450 D. 300 Câu 6. Ảnh tạo thành khi đặt vật gần sát một gương cầu phẳng là: A. Ảnh ảo nhỏ hơn vật. B. Ảnh ảo lớn bằng vật. C. Ảnh thật hứng được trên màn chắn. D. Ảnh ảo lớn hơn vật. II. PHẦN TỰ LUẬN
2. Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai Câu 1: Một người đứng trước một gương cầu lồi và một gương phẳng. Hãy nêu đặc điểm giống và khác nhau của ảnh người đó trong hai gương? Câu 2. (3 điểm): Hãy vẽ ảnh của vật trong hình sau: Câu 3: Cho hình vẽ sau đây: a) Dựa vào tính chất ảnh vẽ tia tới từ A phản xạ qua gương đi tới M? b) Hãy xác định và đánh dấu vùng nhìn thấy của gương khi đặt mắt tại M? (Gạch chéo vùng nhìn thấy). ĐÁP ÁN PHẦN Nội dung đáp án Câu 1. Chọn đáp án A - Các hiện tượng B, C, D là hiện tượng phản xạ ánh sáng. - Hiện tượng A là hiện tượng khúc xạ ánh sáng. Câu 2. Chọn đáp án C Hiện tượng nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng ở giữa Trái Đất và Mặt Trời. Câu 3. Chọn đáp án C Chùm sáng song song gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền I. Trắc nghiệm của chúng. Câu 4. Chọn đáp án D Những vật được coi là gương phẳng khi ta soi được ảnh của vật trên chúng: mặt kính trên bàn gõ, mặt nước trong phẳng lặng, màn hình phẳng ti vi, tấm lịch treo tường. Câu 5. Chọn đáp án D Ta có: góc khúc xạ + góc tới = 600 Mà góc tới = góc khúc xạ => góc tới = 300
3. Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai Câu 6. Chọn đáp án B Ảnh tạo thành khi đặt vật gần sát một gương cầu phẳng là ảnh ảo lớn bằng vật. II. Tự luận - Giống nhau: cùng là ảnh ảo - Khác nhau: Câu 1 + Gương phẳng: cho ảnh lớn bằng vật. + Gương cầu lồi: cho ảnh nhỏ hơn vật và có vùng nhìn thấy rộng hơn. Cách vẽ: - Kẻ đường thẳng AA’ vuông góc với gương tại H: AH = A’H - Kẻ đường thẳng BB’ vuông góc với gương tại H: BH = B’H - Nối A’ với B’ bằng nét đứt ta được A’B’ là ảnh của AB qua gương phẳng như hình Câu 2 Cách vẽ: - Kẻ đường thẳng OO’ vuông góc với gương tại H: OH = O’H - Kẻ đường thẳng BB’ vuông góc với gương tại H: BH = B’H - Kẻ đường thẳng AA’ vuông góc với gương tại K: AK = A’K - Nối O’ với B’, nối O’ với A’ bằng nét đứt ta được A’O’B’ là ảnh của AOB qua gương phẳng như hình. a) Cách vẽ: - Từ A kẻ đường thẳng AA’ vuông góc với gương tại H: Câu 3 AH = A’H - Nối A’ với M, cắt gương tại I, ta được tia phản xạ IM (vì tia phản xạ kéo dài
4. Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai đi qua ảnh ảo của A). - Nối A với I , ta được tia tới AI. b) - Từ M ta kẻ tia sáng tới hai mép gương. - Tia sáng ME vuông góc với gương nên được tia phản xạ trùng với tia sáng. - Tia sáng MG cho tia phản xạ GK. => Khi đặt mắt tại M, ta sẽ nhìn thấy vùng KM qua gương (vùng giới hạn bởi tia phản xạ GK và EM. 2. ĐỀ SỐ 2 I. PHẦN TRẮC NGHIỆM: Khoanh tròn chữ cái đứng trước câu trả lời đúng nhất trong các câu sau: Câu 1. Nếu tia sáng tới hợp với gương phẳng một góc 300 thì tia phản xạ hợp với tia tới một góc: A. 300 B. 600 C. 900 D. 1200 Câu 2. Khi nào ta nhìn thấy một vật A. Có ánh sáng chiếu vào vật. B. Khi vật đặt ngoài trời nắng. C. Khi có ánh sáng từ vật truyền vào mắt ta. D. Khi vật là một nguồn sáng. Câu 3. Vật không phải nguồn sáng là: A. Bóng đèn điện đang sáng. B. Bóng đèn điện. C. Ngọn nến đang cháy. D. Con đom đóm lập lòe sáng. Câu 4. Hiện tượng nhật thực là hiện tượng hình thành bóng đen trên:
5. Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai A. Trái Đất khi Mặt Trăng nằm giữa Trái Đất và Mặt Trời. B. Mặt Trăng khi Mặt Trăng nằm giữa Trái Đất và Mặt Trời C. Trái Đất khi Trái Đất nằm giữa Mặt Trăng và Mặt Trời. D. Mặt Trăng khi Trái Đất nằm giữa Mặt Trăng và Mặt Trời Câu 5. Chọn câu trả lời sai. Vật cản sáng (chắn sáng) là vật A. Không cho ánh sáng truyền qua. B. Khi truyền đến nó ánh sáng bị hấp thụ hoặc là hắt lại hết. C. Cản đường truyền đi của ánh sáng. D. Cho ánh sáng truyền qua. Câu 6. Chiếu một tia tới lên một gương phẳng. Biết góc phản xạ i′ = 450. Góc hợp bởi tia tới và mặt phẳng gương là: A. 22,50 B. 450 C. 600 D. 900 II. PHẦN TỰ LUẬN: Câu 1: a) Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng là ảnh gì? Cho ví dụ. b) Sắp xếp độ lớn tăng dần của ảnh khi tạo bởi gương phẳng, gương cầu lồi và gương cầu lõm. Câu 2: a) Vẽ ảnh của vật qua gương phẳng. Tính chiều cao của ảnh và khoảng cách từ ảnh tới gương phẳng? b) Hãy trình bày cách vẽ rồi vẽ đường đi của tia sáng xuất phát từ N, phản xạ trên gương rồi đi qua M ở hình 2. ĐÁP ÁN PHẦN Nội dung đáp án Câu 1. Chọn đáp án D - Theo định luật phản xạ ánh sáng: góc tới bằng góc khúc xạ - Tia sáng chiếu vuông góc mới mặt gương phẳng => góc tới i = 900 - 300 = 600 => góc hợp bởi tia tới và tia khúc xạ = 2 lần góc tới = 1200. I. Trắc nghiệm Câu 2. Chọn đáp án C Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật truyền vào mắt ta. Câu 3. Chọn đáp án B - Nguồn sáng là những vật tự nó phát ra ánh sáng: Bóng đèn điện đang sáng, ngọn nến đang cháy, con đom đóm lập lòe sáng. - Bóng đèn điện khi chưa được thắp sáng thì chỉ là vật hắt lại ánh sáng.
6. Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai Câu 4. Chọn đáp án A Hiện tượng nhật thực là hiện tượng hình thành bóng đen trên Trái Đất khi Mặt Trăng nằm giữa Trái Đất và Mặt Trời. Câu 5. Chọn đáp án D Vật cản sáng (chắn sáng) là vật: + Không cho ánh sáng truyền qua. + Khi truyền đến nó ánh sáng bị hấp thụ hoặc là hắt lại hết. + Cản đường truyền đi của ánh sáng. Câu 6. Chọn đáp án B - Theo định luật phản xạ ánh sáng: góc tới bằng góc khúc xạ - Tia sáng chiếu vuông góc mới mặt gương phẳng => góc tới i = 450 => góc hợp bởi tia tới và mặt phẳng gương = 900 – 450 = 450. II. Tự luận a) - Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng là: + ảnh áo, không hứng được trên màn chắn và lớn bằng vật. + Khoảng cách từ ảnh đến gương bằng khoảng cách từ vật đến gương. Ví dụ: Ta đặt một viên phấn qua gương phẳng được ảnh ảo to bằng viên phấn và không hứng được trên màn chắn. Câu 1 b) Ảnh tạo bởi gương cầu lồi nhỏ hơn ảnh tạo bởi gương phẳng. Ảnh tạo bởi gương phẳng nhỏ hơn ảnh tạo bởi gương cầu lõm. Cách vẽ: - Kẻ đường thẳng AA’ vuông góc với gương tại G: AG = A’G Câu 2 - Kẻ đường thẳng BB’ vuông góc với gương tại E: BE = B’E - Kẻ đường thẳng CC’ vuông góc với gương tại H: CH = C’H
7. Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai - Nối A’, C’, B’ ta được ảnh như hình vẽ. - Chiều cao của ảnh bằng chiều cao của vật bằng 3 cm - Khoảng cách từ ảnh của vật tới gương bằng khoảng cách từ vật đến gương bằng 2 cm - Lấy N’ đối xứng với N qua gương + Nối N’M cắt gương tại I. + Nối M, I ta được tia sáng phản xạ + Nối N, I ta được tia sáng tới * Đường đi của tia sáng xuất phát từ N, phản xạ trên gương rồi đi qua M. 3. ĐỀ SỐ 3 I. PHẦN TRẮC NGHIỆM: Khoanh tròn chữ cái đứng trước câu trả lời đúng nhất trong các câu sau: Câu 1. Trong các câu sau đây, câu nào phát biểu đúng định luật truyền thẳng của ánh sáng? A. Trong môi trường trong suốt, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng. B. Trong môi trường đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng. C. Trong môi trường trong suốt và không đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng. D. Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
8. Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai Câu 2. Bóng tối là gì? A. Là vùng ở phía sau vật cản, nhận được ánh sáng từ nguồn sáng chiếu tới. B. Là vùng ở phía sau vật cản, chỉ nhận được một phần ánh sáng từ nguồn sáng chiếu tới. C. Là vùng ở phía sau vật cản, không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới. D. Là vùng ở phía sau vật cản, có lúc nhận được ánh sáng, có lúc không nhận được ánh sáng truyền tới. Câu 3. Trong các vật sau đây vật nào là nguồn sáng? A. Mặt Trời B. Mặt trăng C. Tờ giấy trắng D. Bóng đèn dây tóc bị đứt. Câu 4. Điều kiện để mắt thường nhìn thấy một vật là A. khi vật tự phát ra ánh sáng B. khi có ánh sáng từ vật truyền đi C. khi vật nằm gần một nguồn sáng D. khi có ánh sáng từ vật truyền vào mắt Câu 5. Vật nào dưới đây không phải là vật sáng? A. Ngọn nến đang cháy B. Mảnh giấy trắng đặt dưới ánh nắng Mặt Trời. C. Mảnh giấy đen đặt dưới ánh nắng Mặt trời. D. Mặt trời Câu 6. Các vật nào dưới đây có thể coi là gương cầu lõm? A. Pha đèn pin C. Gương dùng để nấu ăn B. Pha đèn ôtô D. Cả A, B và C II. PHẦN TỰ LUẬN: Câu 1: Phát biểu nội dung định luật phản xạ ánh sáng. Câu 2: Tại sao trong các lớp học, người ta lắp nhiều bóng đèn cùng loại ở các vị trí khác nhau? Câu 3: Chiếu tia sáng SI vào gương phẳng hợp với mặt phẳng gương một góc 550. Xác định góc tới, góc phản xạ. Vẽ tia phản xạ này. ĐÁP ÁN PHẦN Nội dung đáp án Câu 1. Chọn đáp án D Định luật truyền thẳng của ánh sáng: Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng. I. Trắc nghiệm Câu 2. Chọn đáp án C Bóng tối là vùng ở phía sau vật cản, không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới. Câu 3. Chọn đáp án A
9. Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai - Nguồn sáng là những vật tự nó phát ra ánh sáng: Mặt Trời. - Mặt Trăng, tờ giấy trắng, bóng đèn dây tóc bị đứt là các vật hắt lại ánh sáng. Câu 4. Chọn đáp án D Điều kiện để mắt thường nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật truyền vào mắt. Câu 5. Chọn đáp án C Những vật màu đen không tự phát ra ánh sáng cũng không hắt lại ánh sáng => những vật màu đen không phải vật sáng cũng không phải nguồn sáng. Câu 6. Chọn đáp án D Những vật có mặt phản xạ là mặt trong của một phần hình cầu là gương cầu lõm: Pha đèn pin, pha đèn ô tô, gương dùng để nấu ăn. II. Tự luận a) Định luật phản xạ ánh sáng: - Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến của gương ở Câu 1 điểm tới. - Góc phản xạ bằng góc tới. Việc lắp đặt nhiểu bóng đèn cùng loại ở các vị trí khác nhau trong các lớp học vì đảm bảo đủ độ sáng cần thiết, học sinh ngồi ở dưới không bị chói khi nhìn lên bảng, tránh các bóng tối và bóng nửa tối trên trang giấy do tay học sinh khi Câu 2 viết (các vật xung quanh là vật cản) có thể tạo ra. Câu 3 a. góc tới: i = 900 – 550 = 350 b. Áp dụng định luật phản xạ ánh sáng: i = r = 350 c. Sử dụng thước đo độ để xác định vị trí của tia phản xạ. Từ I kẻ tia phản xạ IR ( vẽ hình đúng) sao cho: i = r = 350